---

George Kabel: Installaties

Installatie ‘Oorsprong’ 2024

Dit werk heeft als thema thuiskomst. Als pasgeboren kind hebben we de ons omringende werkelijkheid leren kennen met behulp van tastimpressies (via handen, mond en huid), geuren en geluiden. Op latere leeftijd zijn we het gebruik van geur en tast gaan verminderen en soms zelfs verwaarlozen.

Op gegeven moment hebben we taal, symbolen, regels, normen en taboes geleerd. Hierdoor hebben we onder andere afstand gecreëerd tussen ons en de mensen en de dingen om ons heen. Er is daarmee ook een verandering ontstaan in het gebruik van onze zintuigen. In onze cultuur is bijv. het zien dominant geworden ten opzichte van de tast. Wat we als baby met onze handen spontaan mochten voelen, is later niet meer zo vanzelfsprekend.

Wat weten we nog van onze eerste prille levensjaren? We hebben er weinig herinneringen aan en we kenden nog geen woorden om deze vast te kunnen houden.

Is het mogelijk om de pretalige levensfase op een andere manier te herbeleven? Kunnen we de eerste tast-, geluid- en geursensatie van toen wederom ervaren? Kunnen we de schroom, die we als kind niet hadden, overwinnen? Durven we onze normen en taboes eventjes los te laten?

Met behulp van een voelbox (met aanraakbare attributen, geur en geluid), gedragen door een mensfiguur, wordt dit thema zintuiglijk gemaakt.

• 
  

• 
  

Titel:	Oorsprong
Afmetingen	190 x 80 x 60 cm
Materiaal	hout, kunststof en andere materialen

Installatie ‘Spel en betekenis’ 2024

Als kind hebben wij onszelf en de ons omringende werkelijkheid spelenderwijs leren kennen. Spelen daagt je uit om je zintuigen te gebruiken en te beoefenen. Veel van onze vaardigheden hebben we hieraan te danken. Het spel is ook een bron van creativiteit. En via het spel verkennen we onze mogelijkheden en grenzen. Helaas hebben we als volwassenen het spelen een beetje verleerd of zelfs afgeleerd. Dit kunstwerk nodigt uit om weer eens onbekommerd te gaan spelen. Daarbij worden de verschillende zintuigen aangesproken. Het spel bestaat uit een bak vol knikkers en een stuk zeep dat over de knikkers kan rollen door er een zetje tegen aan te geven. Tijdens het bewegen van de zeep, komt de geur ervan vrij. De knikkers liggen op spiegels. Dit versterkt het visuele aspect.
Aan iedere kopse kant van de bak hangt een gong. Deze fungeert als doelwit.
Hopelijk komen door het spelen ook nieuwe associaties en betekenissen vrij. Welke associaties over dit kunstwerk ontstaan er bij jou?

• 
  

• 
  

Titel:	Spel en betekenis
Afmetingen	105 x 204 x 64 cm
Materiaal	hout, glas en andere materialen

Project Ontmoeting 2019-2022

"Als je voelt, wat zie je dan? Als je luistert, wat voel je dan? En als je kijkt, wat hoor je dan? Misschien zie je wel beter met ogen dicht. Misschien luister je wel beter, zonder je oren te gebruiken.
In de ontmoeting zijn twee kunstenaars, één met visuele en auditieve beperking en één zonder beperking samen de uitdaging aangegaan. Uitgaand van verschillende werkwijze en met elk een eigen taal, hebben zij samen een kunstinstallatie gecreëerd. Zij verbeelden hun ontmoeting, en de aanvankelijke barrière, waarbij zij op zoek gingen naar de juiste frequentie om nader tot elkaar te komen. 
Voel, kijk, luister en verbeeld."

Woord vooraf

Kunstenaars met en zonder handicap konden in 2019 zich aanmelden bij Partofit, om als duo gekoppeld te worden en gezamenlijk een multi zintuiglijk kunstproject aan te gaan. Gerard (niet gehandicapt) uit Zeist en George (blind en slechthorend) uit Eindhoven gaven gehoor aan de oproep en ontvingen elkaars contactgegevens. Zij, onbekend met het bestaan van de ander, durfden de kennismaking aan. Na de eerste ontmoeting in het atelier van George en een lange wachttijd op groen sein voor subsidie van het kunstproject, kon van start worden gegaan. Echter door corona konden Gerard en George niet fysiek bij elkaar komen. Besloten werd, dat ieder voor zich, een tastbaar object zou maken zonder het onderwerp van te voren te onthullen. Zodra de situatie dat toeliet, kwamen zij bijeen om hun werken aan elkaar te tonen.
Afgesproken werd, dat tijdens deze en volgende ontmoeting een camera zou meedraaien om uiteindelijk het hele proces te kunnen registreren.
Gerard toonde een vrouwelijke wachter (geconstrueerd uit hout, bergschoenen, bontjas en andere materialen) bij George die nog bezig was een buikdanseres van karton te vervaardigen. Het lukte George niet goed om blindelings zijn object op een goede manier af te werken. Met hulp van Gerard werd de danseres aangekleed met doek, gips en verf.
Vervolgens was de vraag hoe deze twee objecten samen betekenisvol opgesteld zouden gaan worden. Na diverse malen brainstorming werd de volgende installatie bedacht en uitgevoerd: De vrouwelijke wachter en de danseres zouden ieder op zich op een verhoging worden geplaats. Daartussen een poort van hout en metaal die open en dicht kan. Als toevoeging een geluidsopname die het zoekende karakter van een ontmoeting tussen vreemden beklemtoont.

Ontmoeting en verbinding

De uitdaging was, dat er verbinding moest worden gelegd tussen twee heel verschillende kunstobjecten in de vorm van een vrouwelijke wachter en een buikdanseres. De vraag was: wat is een ontmoeting en hoe komt deze tot stand? Deze vragen ontstonden tijdens de eerste werkgesprekken tussen Gerard en George.
De volgende vraag was, hoe ontmoeten vreemden ? Ofwel: hoe zouden ze verbaal of non verbaal contact met elkaar kunnen maken. Hoe zou communicatie ontstaan en in welke vorm zou dat kunnen?

Hoe legt de buikdanseres contact? Naast de mogelijkheid van een ontwapenende glimlach zijn dans en muziek bij uitstek geschikte kunstmiddelen om mensen te verbinden. Sierlijke bewegingen en ritme zijn universeel herkenbare tekens die uitnodigend werken en door velen geapprecieerd worden.
De vrouwelijke wachter staat daarentegen stil, afwachtend en waakzaam. Deze figuur staat open voor en geeft aandacht aan wat er gaat gebeuren, is een luistrend oor. Deze ruststand is voorwaarde en begin van communicatie en zet de deur open voor toegankelijkheid.
Een voorzichtig aftasten en afstemmen via woord en gebaar kan beginnen.

Ontmoeten is ook een vorm vinden waarin men zich ontspannen, zonder moetens, met elkaar kunnen verhouden. Dat geldt in ieder geval voor Gerard en George. Eerst was het aftasten en zoeken nar overeenstemming. Gaandeweg, naarmate ze elkaar vaker ontmoetten, was een half woord meestal al voldoende en was de werksfeer ontspannen. Er ontstond Contact (in de betekenis van Aanraking, aansluiting, verbinding, omgang, voeling.) in de zin van met gevoel voor elkaars kunstenaarschap tot samenwerking komen. Samen werd gezocht naar de beste vorm van het kunstwerk en materiaalkeuze. Tevens werd leerrijke ervaring opgedaan met nieuwe materialen en toepassingen. De betekenis van communicatie (afgeleid van het Latijnse woord communis wat gemeenschappelijk betekent) was ook hier duidelijk voelbaar: uitwisselen van informatie, de omgang tussen mensen met elkaar en ook gemeenschappelijk maken. Samen werd nagedacht over de betekenis van ontmoeten, verbinden en hoe deze in het kunstwerk gestalte te geven.

Tot slot

We leven thans in een tijd met veel complexe problemen in onze maatschappij en daarbuiten. Deze gaan soms gepaard met verdeeldheid en tegenstellingen tussen mensen.
Het is dan de kunst om weer verbinding te kunnen maken.

Het kunstzinnig project van Gerard en George toont een mooi voorbeeld van een geslaagde verbinding tussen twee kunstenaars en twee kunstwerken, die aanvankelijk vreemden voor elkaar waren.
Door samen te willen werken, werden nieuwe kennis en ervaring verkregen waardoor dit initiatief kon uitgroeien tot een volwaardige installatie.
Het proces van de samenwerking is vastgelegd in een video op het YouTube kanaal van Possibilize.

• 
  

   

• 
  

• 
  

• 
  

• 
  

Installatie ‘Spel’ 2021

De aanleidingen voor dit kunstwerk zijn een uitspraak van Hannah Arendt ”Verwijder je niet van de wereld door de wereld in de schaduw van een ideaal te stellen. Blijf op de wereld betrokken” en het thema ‘Spelende mens’ bij Johan Huizinga.

Een leven zonder spel is niet voor te stellen. Het is een natuurlijk gegeven en ligt aan de basis van onze cultuur. We kennen allemaal de drang tot spelen. Het is de behoefte om te leren wat we nodig hebben. om ons te ontwikkelen, te overleven en tot bloei te komen. Spelenderwijs ontdekken wij wie we zijn en de wereld.
Samen spelen bevordert het scheppen van plezier in het bestaan. Want het is de bron van vreugde, een uitbundige levenskracht die je in jezelf voelt bruisen.

Spelen is er niet alleen ter ontspanning. Het zorgt er ook voor, dat het gevoel ontstaat, dat het leven de moeite waard is. Want het spel maakt het leven veel leuker dan het in werkelijkheid is, mooier, diepzinniger en harmonieuzer.
Iedereen weet dat hij speelt, of het een kind, een sporter, acteur of muzikant is. Hij is zich bewust dat hij speelt, maar wel in volle ernst. Het is niet zomaar een spelletje. Het is een actie die gepaard gaat met grote overgave en vervoering, vol orde, spanning, beweging en plechtigheid.
De wereld van het spel staat buiten het gewone leven, tilt ons op en roept een andere realiteit op. Alles in onze cultuur heeft haar oorsprong in het spel. Zo ligt het samen spelen bijv. aan de basis van rituelen, religieuze voorstellingen en kunst. Met anderen spelen vereist een gedeeld doel en een gedeelde aandacht die zich richt op een werkelijkheid die anders is dan de feitelijke.
De overeenkomst tussen religie en spel is het veinzen, het doen alsof. Hiermee creëren wij andere levenssferen. Het doen alsof kan de betekenis van een heilig spel en cultushandeling krijgen. Het is ook van toepassing op rituelen, magie, liturgieën en mysteries.

Het spelen is ook de bron van creatieve uitingen in kunst. Kunst is het spel van de verbeelding en het geeft toegang tot ontroering.
Evenals religie brengt Kunst mensen bij elkaar en creëert een gemeenschap. Het is een ritueel om de verbeelding te prikkelen en een alternatieve wereld te creëren waarin het goed toeven is.
Spelen en schoonheid horen bij elkaar. Spelen is de drang tot scheppen van geordende vormen.

We leven, meer dan ooit in het tijdperk van het spel. Dit heeft alles te maken met de technologische en digitale ontwikkelingen. Deze nieuwe technieken, in combinatie met bewegen en snelheid brengen grote veranderingen in het maatschappelijk leven met zich mee. Een voorbeeld is de smartphone. Je kunt spelenderwijs en gemakkelijk toegang krijgen tot heel veel informatie van de hele wereld. Er zijn geen grenzen meer. Het is nu handig maar vooral ook leuk om met je smartphone te spelen. Spel is nog meer de basis van ons leven geworden. Het lijkt wel dat het in ons leven alleen nog maar om spelletjes gaat. We gaan nog meer dan vroeger, al spelenderwijs leren en leven.

• 
  

  foto: Marie Lexmond

• 
  

Titel:	Spel
Afmetingen	Bovendeel	200 x 110 x 110 cm
	Mat	0,5 x 200 x 120 cm
Materiaal	hout, mdf, rubber

Installatie ‘Op-stap’ 2016

De inspiratiebron voor mijn installatie ‘Op-stap’ is een schilderij van Wilhelm Sasnal uit de vaste kunstcollectie van het Van Abbemuseum te Eindhoven. Dit schilderij heeft me, ondanks het feit dat ik het nooit heb kunnen zien, toch weten te raken. Dit kwam mede door de manier waarop dit voor mij tactiel werd uitgebeeld (tableau vivant), door het gesprek met anderen wat daarover ontstond en door mijn eigen interpretatie die later ontstond.
Voor mij heeft dit schilderij de werking van een universeel symbool, die staat voor een breuk of keerpunt in het menselijk bestaan, maar ook voor hoop en optimisme.
Het moeten loslaten van het bekende, vertrouwde verleden en het tegemoet treden van de donkere, onbekende toekomst kan tot twijfel en angst leiden en je zelfs tot stilstand brengen.
Maar, de toekomst bevat ook positieve mogelijkheden. Deze zijn te ontdekken en te ervaren, als je een stap durft te zetten of een sprong durft te wagen in het duister.
Met het kunstwerk ‘Op-stap’ wil ik mijn persoonlijke omslag in mijn bestaan laten zien en voelen.

• 
  

  foto: Marie Lexmond

• 
  

• 
  

• 
  

• 
  

• 
  

• 
  

Titel installatie:	Op-stap
Afmetingen	300 x 300 x 140 cm
Materiaal	diverse materialen
Uitvoering	trampoline met daarop in een kring opgestelde, zwart gespoten gebruiksvoorwerpen. Bij deze installatie is een tekst opgenomen op zwarte achtergrond en witte letters. Het titelbordje bij de installatie is geheel zwart (dus geen leesbare tekst).
Realisatie	2016
Expositie	Van Abbemuseum (17 november – 5 december 2016)